Verzorgen en opbaren
Verzorgen
De laatste verzorging is een bijzonder moment. Met aandacht en respect wordt de overledene gewassen en gekleed. Als nabestaande krijg je alle ruimte hierbij aanwezig te zijn of te helpen. Dat kan op vele manieren. Bijvoorbeeld mee wassen en aankleden, haren kammen, knoopjes dichtdoen. Of erbij zijn en vertellen wat gewenst is. Details zijn belangrijk: de handen gevouwen of juist niet, hoe lag iemand het liefste? Beetje op de zij, met opgetrokken benen? Hoe zit de scheiding in de haren precies? Wordt het in pak of juist in overall? In dat lekker zittende jurkje of het mantelpakje van de 50-jarige bruiloft?
Natuurlijk kan de laatste verzorging ook helemaal aan ons worden overgelaten. Wij doen dat altijd met twee personen en zullen bovenstaande aandachtspunten van tevoren bespreken. Er zijn geen speciale spullen nodig om thuis te kunnen verzorgen. In principe hebben wij alles bij ons. Natuurlijk kan eigen bodylotion, geurtje of make-up worden gebruikt.
Heeft het overlijden thuis plaatsgevonden en wordt in een uitvaartcentrum opgebaard, dan zullen wij bij voorkeur toch de laatste verzorging thuis geven. Zodat de nabestaanden de overledene nog verzorgd en gekleed kunnen zien.
Thuis opbaren
Een thuisopbaring wordt als intiem, bijzonder en mooi ervaren, ook wanneer dat slechts enkele dagen is. Op ieder gewenst moment kan, wat ons betreft, alsnog gekozen worden voor opbaring in een uitvaartcentrum.
Door gebruik te maken van een koeling, die wij meebrengen, kan de overledene vaak tot aan de uitvaartdag thuisblijven. Dit hangt mede af van de gesteldheid van het lichaam. Dagelijks controleren wij zelf, zo vaak als nodig, of alles goed is. Opbaren kan in principe overal in huis, in de slaapkamer, de woonkamer of het tuinhuisje. Liefst in een ruimte die zo koel mogelijk is of gekoeld kan worden. Indien nodig plaatsen we een airco. De overledene ligt op het eigen bed of op een zogenaamd opbaarbed. We gebruiken vaak linnengoed van de overledene zelf, met een eigen deken of sprei. Dat geeft een vertrouwd beeld. Het moment van overleggen in de kist of mand wordt in samenspraak bepaald.
Het fijne van thuis opbaren, is dat je je dierbare de laatste dagen nog dicht bij je hebt en je er zo vaak bij kunt zijn als je wilt, in de eigen vertrouwde omgeving omringd door eigen spulletjes of muziek. Zo kun je geleidelijk aan naar het definitieve afscheidsmoment toegroeien. Door de natuurlijke achteruitgang van het lichaam, groeit het besef dat het stoffelijke losgelaten moet gaan worden.
Als het nodig blijkt dat de overledene overgebracht wordt naar een uitvaartcentrum, gebeurt dat altijd in nauw overleg met de nabestaanden en is er nog de mogelijkheid thuis afscheid te nemen.
Natuurlijk ‘koelen’
Vanuit het antroposofische gedachtengoed is het niet gewenst het lichaam met mechanische apparatuur te koelen. In dat geval kan gebruik gemaakt worden van een natuurlijke ‘koeling’ met graszoden, liefst uit eigen tuin. Desgewenst brengen wij ze mee. Deze zoden worden onder het bed gelegd. Ze zorgen ervoor dat de temperatuur onder het lichaam een paar graden terugloopt en dat de lucht in de ruimte wordt gezuiverd. Wij hebben hier ervaring mee.
Thanatopraxie
Deze lichte vorm van balseming van het lichaam is sinds een paar jaar toegestaan in Nederland. Wij schakelen daarvoor een ervaren thanatopracteur in. Het is mogelijk deze behandeling in de thuissituatie te laten plaatsvinden. Na deze behandeling is koeling van het lichaam niet nodig.
Opbaren in een uitvaartcentrum
Als thuisopbaring niet gewenst of (niet meer) mogelijk is, wordt de overledene overgebracht naar de koelruimte van een uitvaartcentrum.
In de meeste uitvaartcentra zijn er twee mogelijkheden:
– verblijf in een koelruimte, waarbij bezoek mogelijk is op afgesproken momenten. De overledene wordt daarvoor naar een aparte kamer gebracht.
– verblijf in een 24-uurs kamer, waarvan de nabestaanden een sleutel krijgen en op ieder gewenst moment bij de overledene kunnen zijn.
Kist, mand, wade
We bieden een brede keuze aan omhulsels voor de overledene. Kisten en manden van diverse materialen, gecertificeerd, duurzaam, ecologisch, groen, in Nederland geproduceerd of daarbuiten, naar het Fairtrade principe. Wikkeldoeken en specifieke wades kunnen, evenals een kist, van tevoren worden uitgekozen of op maat gemaakt. Gebaseerd op natuurlijke materialen als hennepvezel, biologische katoen, linnen of wol/vilt, bij voorkeur geproduceerd in Nederland. Een kist zelf maken of beschilderen is toegestaan mits voldaan wordt aan de wettelijke richtlijnen voor materiaalgebruik. In doeken of een wade gewikkeld, mag men zowel worden begraven als gecremeerd. Het lichaam ligt dan op een draagbaar. Deze is gemaakt van hout, wilgentenen of bamboe. De kartonnen dooskist is ook een optie voor zowel begraven als cremeren. De relatie tussen de uitvaart, de gekozen materialen en het milieu wordt steeds belangrijker.
De overledene hoeft na het overlijden niet meteen in een kist of mand te worden gelegd. Dat moment bepalen we samen met de betrokkenen. Thuis opbaren op bed of opbaarbed – zo lang als mogelijk – wordt door velen als veel toegankelijker en huiselijker ervaren.